Vandaag hebben wij een interessant college gehad over de denkhoeden van De Bono. Iedereen in onze maatschappij is anders, we zijn allemaal uniek. Ieder persoon heeft zijn eigen krachten, en daar tegenover zijn of haar zwaktes. De 6 verschillende (denk)hoeden van De Bono symboliseren een manier van denken of het karakter van een persoon. Een groep mensen kunnen op verschillende manieren op elkaar reageren, dit hangt af van welke 'hoed' je op hebt. De hoeden beelden de wijze uit van het benaderen van een probleem door verschillende individuen. Het is een hulpmiddel bij creatief denken en probleemoplossen. De Bono kijkt naar de samenwerking tussen mensen in een groep. De hoeden zorgen ervoor dat problemen vanuit verschillende perspectieven en creatieve manieren worden bekeken. De Bono onderscheid 6 denkhoeden met ieder een eigen kleur:
Zoals je hierboven kunt zien, heeft elke hoed zijn eigen eigenschappen en 'karakter'.
De rode hoed gaat vooral op zijn of haar gevoel en intuïtie af. Je reageert dan emotioneel, zonder een reden te hoeven geven. De mensen met de rode hoeden uiten hun gevoel en baseren daar hun mening op.
De gele hoed is een echte positivo. Mensen met de gele hoed op bekijken het van de zonnige kant en zoeken overal naar de voordelen. De kleur van de zon verbeeldt het constructief en positief denken. De gele denker (hoed) is steeds op zoek naar kansen.
De groene hoed is de 'creabea' van het stel. Deze denker kan en mag freewheelen in de manier van denken. Hij of zij kan vrij associëren en alternatieven bedenken. Deze hoed staat open voor nieuwe ideeën en out of the box denken.
De blauwe hoed is beschouwend en controlerend. Wanneer je deze hoed op hebt houd je het proces goed in de gaten. Het is de control-freak van het stel. De blauwe hoed definieert de problemen en regelt de opeenvolging van de verschillende denktaken.
De witte hoed gaat uit van de kale feiten en cijfers. Alleen objectieve informatie is voor de witte hoed van belang. Feiten, cijfers, informatie, onderzoeken en procenten is waar de witte hoed zijn mening op baseert.
De zwarte hoed is de advocaat van de duivel. Deze denker is kritisch, vaak negatief en pessimistisch. De denker met de zwarte hoed vestigt zijn of haar aandacht alleen op alles wat fout kan gaan, onjuist is of risico's inhoudt.
Als je naar de uitleg en de afbeelding hierboven kijkt, heeft iedereen wel kenmerken van elke hoed. Het is maar net de vraag welke hoed je inzet in welke situatie. Bij de ene discussie komt de rode hoed misschien meer aan de orde dan bijvoorbeeld de gele hoed. Ook heeft iedereen denk ik wel een soort van 'voorkeur' van de hoed die het meest bij hem of haar past. Daarom is mijn vraag ook:
De rode hoed gaat vooral op zijn of haar gevoel en intuïtie af. Je reageert dan emotioneel, zonder een reden te hoeven geven. De mensen met de rode hoeden uiten hun gevoel en baseren daar hun mening op.
De gele hoed is een echte positivo. Mensen met de gele hoed op bekijken het van de zonnige kant en zoeken overal naar de voordelen. De kleur van de zon verbeeldt het constructief en positief denken. De gele denker (hoed) is steeds op zoek naar kansen.
De groene hoed is de 'creabea' van het stel. Deze denker kan en mag freewheelen in de manier van denken. Hij of zij kan vrij associëren en alternatieven bedenken. Deze hoed staat open voor nieuwe ideeën en out of the box denken.
De blauwe hoed is beschouwend en controlerend. Wanneer je deze hoed op hebt houd je het proces goed in de gaten. Het is de control-freak van het stel. De blauwe hoed definieert de problemen en regelt de opeenvolging van de verschillende denktaken.
De witte hoed gaat uit van de kale feiten en cijfers. Alleen objectieve informatie is voor de witte hoed van belang. Feiten, cijfers, informatie, onderzoeken en procenten is waar de witte hoed zijn mening op baseert.
De zwarte hoed is de advocaat van de duivel. Deze denker is kritisch, vaak negatief en pessimistisch. De denker met de zwarte hoed vestigt zijn of haar aandacht alleen op alles wat fout kan gaan, onjuist is of risico's inhoudt.
Als je naar de uitleg en de afbeelding hierboven kijkt, heeft iedereen wel kenmerken van elke hoed. Het is maar net de vraag welke hoed je inzet in welke situatie. Bij de ene discussie komt de rode hoed misschien meer aan de orde dan bijvoorbeeld de gele hoed. Ook heeft iedereen denk ik wel een soort van 'voorkeur' van de hoed die het meest bij hem of haar past. Daarom is mijn vraag ook:
Voordelen van het denken met hoeden:
- Het denken wordt makkelijker, je bent maar met een ding te gelijk bezig.
- Nieuwe kijk op de situatie.
- Het vergemakkelijkt de overschakeling van denken.
- Iets zeggen zonder risico.
- Situaties worden vanuit verschillende perspectieven bekeken.
- Geeft een houvast.
- Verbetering in de communicatie.
Als laatst wil ik nog graag het verband maken tussen de innovatie theorie van Rogers (zie een eerder geschreven blog van mij). Deze indeling van de mensen kunnen we ook koppelen aan de verschillende denkhoeden:
De laggards zijn bijvoorbeeld vaak de mensen met de zwarte hoed op. Deze personen zijn erg kritisch en denken negatief over nieuwe innovaties op het gebied van ICT en media in het onderwijs. Zij zien dit als iets wat geen kansen biedt. De innovators en de early adopters zijn vaak de mensen met de groene hoed op. Deze mensen hebben juist veel ideeën over ICT en media in het onderwijs en zien de kansen hiervan in. In het onderwijs zouden we meer mensen met deze hoed kunnen gebruiken. Op onderstaande afbeelding is dit verder duidelijk gemaakt:
- Het denken wordt makkelijker, je bent maar met een ding te gelijk bezig.
- Nieuwe kijk op de situatie.
- Het vergemakkelijkt de overschakeling van denken.
- Iets zeggen zonder risico.
- Situaties worden vanuit verschillende perspectieven bekeken.
- Geeft een houvast.
- Verbetering in de communicatie.
Als laatst wil ik nog graag het verband maken tussen de innovatie theorie van Rogers (zie een eerder geschreven blog van mij). Deze indeling van de mensen kunnen we ook koppelen aan de verschillende denkhoeden:
De laggards zijn bijvoorbeeld vaak de mensen met de zwarte hoed op. Deze personen zijn erg kritisch en denken negatief over nieuwe innovaties op het gebied van ICT en media in het onderwijs. Zij zien dit als iets wat geen kansen biedt. De innovators en de early adopters zijn vaak de mensen met de groene hoed op. Deze mensen hebben juist veel ideeën over ICT en media in het onderwijs en zien de kansen hiervan in. In het onderwijs zouden we meer mensen met deze hoed kunnen gebruiken. Op onderstaande afbeelding is dit verder duidelijk gemaakt:
Uiteindelijk was voor mij de leerwinst dat we elke hoed nodig hebben in een team. We hebben bijvoorbeeld juist mensen nodig met een zwarte hoed, mensen die durven kritisch te zijn. Een verscheidenheid aan denkhoeden binnen een team maakt een sterk team.
Bronnen:
- Belt, B. (z.d.). Denkhoeden van Bono. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://www.bartvandenbelt.nl/denkhoeden-van-de-bono/
- Creatief denken. (z.d.). Edward de Bono. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://www.creatiefdenken.com/edward-de-bono.php
- Sorgdrager, W. (2007). Hoe werkt creativiteit. Geraadpleegd op 20-6-4-2014, van http://www.leren.nl/cursus/persoonlijke-effectiviteit/creatief-denken/hoe-werkt-creativiteit.html
- Stratum, S. (2005). Denkhoeden. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://www.leren.nl/cursus/management/besluiten-nemen/denkhoeden.html
- Wikipedia. (2013). Edward de Bono. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://nl.wikipedia.org/wiki/Edward_de_Bono
Bronnen:
- Belt, B. (z.d.). Denkhoeden van Bono. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://www.bartvandenbelt.nl/denkhoeden-van-de-bono/
- Creatief denken. (z.d.). Edward de Bono. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://www.creatiefdenken.com/edward-de-bono.php
- Sorgdrager, W. (2007). Hoe werkt creativiteit. Geraadpleegd op 20-6-4-2014, van http://www.leren.nl/cursus/persoonlijke-effectiviteit/creatief-denken/hoe-werkt-creativiteit.html
- Stratum, S. (2005). Denkhoeden. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://www.leren.nl/cursus/management/besluiten-nemen/denkhoeden.html
- Wikipedia. (2013). Edward de Bono. Geraadpleegd op 20-6-2014, van http://nl.wikipedia.org/wiki/Edward_de_Bono
RSS Feed
